La Manufacture

  • Bedrijventerrein
  • Urban Design
Lausanne | Zwitserland

De nieuwe wijk rondom La Manufacture, in het westen van Lausanne, ademt de potentie om voort te bouwen op een experimentele en creatieve energie. De internationale dans- en theaterschool, die gevestigd is in een oude diamantslijp-fabriek, vormt het hart van het gebied en wordt letterlijk centraal op een podium geplaatst. Een precieze stedenbouwkundige opzet van geschakeerde en getrapte volumes en een levendige shared space trekken het omliggende groene en ecologische gebied het plan in.

Klant: SBB Immobilien (Zwitserse Spoorwegen), Régie Chamot SA, Ville de Lausanne
Jaar: 2021 – heden
Status: 3 fasen prijsvraag
Type: Gebiedsvisie & masterplan
Locatie: Lausanne, Zwitserland
Programma: 21.445 m2 gemixt programma: 17.440 m2 wonen, 830 m2 horeca, 2.150 m2 werken, 525 m2 sporten, 500 m2 overig
Stedenbouw: ECHO Urban Design & BETA
Landschapsarchitectuur: ECHO Urban Design
Architectuur: BETA BETA office for architecture and the city

Concept

De uitbreiding en renovatie van dans- en theaterschool La Manufacture manifesteert zich in de omgeving door voort te bouwen op de bestaande morfologie van het historische industriecomplex en vervolgens een duidelijk kader te genereren in de buitenruimte in de vorm van een eenduidig gematerialiseerd podium. Op die manier wordt in de oude en nieuwe gebouwen eenheid, samenhang en zichtbaarheid aangebracht. De nieuwe ensembles bouwen voort op
het ritme, de orthogonale verkaveling, de vertanding en verspringing die karakteristiek zijn voor de bestaande structuur, morfologie en volumes van La Manufacture. Dit resulteert in een stevige verankering in de context met tegelijkertijd speelse ruimtelijke aspecten en een menselijke maat in de architectuur en de openbare ruimte.
 

La Manufacture centraal

De nieuwe dans- en theaterschool La Manufacture wordt letterlijk en figuurlijk groter, centraler en opener. Hierdoor profiteren studenten, bezoekers en docenten niet alleen van meer mogelijkheden in en om het gebouw, maar kunnen ook

aanverwante ontwikkelingen samenvloeien tot een samenhangend geheel van gebouwen en buitenruimte. De uitbreiding en herstructurering van de dans- en theaterschool La Manufacture wordt zichtbaar gemaakt door het op een podium te plaatsen, dat begint in de nieuwe gemeenschappelijke ruimte aan de Rue du Grand-Pré en eindigt in een reeks lage muren en dansende geometrische randen die in het talud zijn geschoven

Omarmd door groen

De wens naar een ecologisch landschap ten oosten van het plangebied is zowel een inspiratie als een voedingsbodem om het hele gebied als ecowijk te zien en te plannen. De landschappelijke kwaliteiten van de ecozone zetten zich voort aan de noord- en zuidzijde van het terrein. De bloemrijke en droge weilanden aan de zuidkant en het parkachtige landschap van bomen en struiken aan de noordkant, ontmoeten elkaar in de nieuw te ontwikkelen Rue du Grand-Pré en vormen een samenhangend geheel waar het landschap en de stad elkaar ontmoeten.

Scharnierpunt in de omgeving

La Nouvelle Manufacture is de verbinder van zijn omgeving. Met openbare en semi-openbare ruimtes opent het programma zich naar de stad. Op meerdere verrassende en inspirerende plekken in de buurt kunnen studenten repeteren, experimenteren, optreden, en de relatie met de stad steeds opnieuw ontdekken. Het hele gebied is op een praktische manier ingedeeld en ontworpen voor comfortabel gebruik door fietsers en voetgangers. Vanaf de oost- en westzijde worden twee scharnierpunten gecreëerd; deze punten vormen de verbindingen met aangrenzende wijken, op fysiek, programmatisch en visueel niveau.

Stedenbouwkundige ensembles

Aan de westzijde, als etalage voor de nieuwe wijk, is het volume en de positionering zo gekozen dat een duidelijk gebaar wordt gevormd met twee gelijke volumes van verschillende hoogtes en oriëntaties. Het hogere volume reageert in de onderste lagen op het viaduct van Galicië, het belangrijkste architectonische en historische element van de Avenue du Chablais. Het lagere volume
is in de andere richting geplaatst en is in de volumetrische expressie aangepast aan de grootte van het Manufacture-gebouw; het introduceert zo de reeks volumes op de Rue du Grand-Pré. Dit getrapte ensemble biedt aan de ene kant een stevig gebaar naar het nieuwe Tilia-gebouw aan de overkant en aan de andere kant ruimte voor een stedelijk en groen plein. De tussenruimte is de plek waar de levendige functies van beide volumes samenkomen, en waar ook de ontsluitingen van hotel, foodmarket, commercieel programma, wonen, coworking en services samenkomen.
 
Het ensemble in het oosten is direct gerelateerd aan de dans- en theaterschool La Manufacture en is zo ingedeeld dat er verschillende interessante tussen- en
buitenruimtes ontstaan. De positionering van het geheel is zo gekozen dat er in het verlengde van de tunnel een trap ligt welke een verbinding maakt tussen de lager gelegen straat in een deel van het gebied dat meer landschappelijk en ecologisch is ingericht. Hier vormt zich een knoop van actieve, groene mobiliteitsroutes rond het levendige ecopaviljoen.

Het stedelijke plein

Het grote plein is een rustige stedelijke ruimte, die het gebied naar de stad opent. Het plein bestaat uit 3 niveaus, verbonden door trappen en brede stoepen om een vloeiende doorgang te creëren. De plek heeft een zeer sterke relatie tussen binnen en buiten door zijn transparante en dubbelhoge plint en is omgeven door een gemengd stedelijk programma; een grote biologische markt, gemeenschappelijke hotellobby, coworking-ruimtes, commerciële ruimtes en entrees tot de woningen.

Het buurtplein

Het buurtplein tussen la Manufacture en het nieuwe wooncomplex is een spannende en dynamische plek met harmonieuze proporties en compositie. Verschillende identiteiten komen hier samen. La Manufacture, de sporthal met garagedeuren die in het talud is genesteld, de buurtwoonkamer, en de werkplaatsen. Het buurtplein trekt studenten, jongeren, bewoners en passanten aan en presenteert op informele wijze verschillende vormen van stedelijkheid; maar wel in een beschutte en comfortabele omgeving. Grote bomen en groenstructuren met informele, niet-vaste meubels creëren een ontspannen sfeer als alles stil is, maar ze bieden voldoende open ruimte voor buurtactiviteiten.

De ecozone

Het plan heeft een verloop van west naar oost; van de drukte van de stad tot de rust van de natuur. De gecreëerde ecologische zone vormt het groene karakter van het parklandschap dat verder naar het westen vorm krijgt. Het gebied aan de west- en noordzijde is een rustige plek in de stad om te ontspannen. Langs de noordkant van de ecozone loopt een informeel pad naar een nieuwe onderdoorgang onder de treinsporen. Hier wordt de ecologische zone landschappelijk gezien al op afstand gehouden door hoogteverschillen en hoog gras. In het hoge gras dient een schapenhek als natuurlijke omheining. Tussen de oases van groen dient een ronde houten kiosk als verbinding voor alle paden uit de omliggende wijken. Het dak van de kiosk kan worden gebruikt als terras en biedt uitzicht in verschillende richtingen: op de Rue du Grand-Pré, richting het meer (Lac Léman) en in de richting van het ecologische gebied. Op deze manier wordt het natuurgebied goed beschermd maar wakkert de aanwezigheid en beleving van de natuur het menselijk bewustzijn aan.

Buitenruimte ontwerp

De Rue du Grand-Pré is eenvoudig, solide en vriendelijk vormgegeven. Als aanvulling op de gedeelde ruimte creëren robuste plantenbakken een veilige en rustige plek om te verblijven. Deze elementen bestaan zowel uit groen op het maaiveld, waar regenwater instroomt, als hooggelegen groen waar het regenwater van de daken wordt geïnfiltreerd. Met een recht volume dat in de helling van de straat wordt geschoven ontstaat aan de ene kant een zithoek en aan de andere kant een “stabar” voor lunch of koffiepauzes.
 
Het La Manufacture podium is op een eenvoudige en elegante manier ingedeeld. De herkenbare kleur van de school wordt doorgetrokken in het materiaal van het podium en dragen zo als een geheeld de identiteit van het gebied. Op het podium geven elegante vormgegeven elementen aanleding tot gebruik. Deze elementen zijn enerzijds praktisch: het stallen van je fiets, straatverlichting en boomroosters en anderzijds vormen ze een subtiele uitnodiging om te dansen en experimenteren.
 
De grens van het podium naar het talud vormt een zachte overgang naar het landschap. Via kleine trapjes en schuine muren kunnen de leerlingen naar boven; met subtiele groen vakken voert het landschap de tegenovergestelde beweging uit. Zo ontstaan informele plekken om te wandelen en ruimte om te dansen. Op de overgang wordt ook het bestaande verhoogde platform behouden waar studenten hun creativiteit kunnen uiten
 
Het landschap op het talud is een rustige groene ruimte die is opgebouwd uit een aantal zones. Het westen is een gebruikslandschap dat wordt gebruikt voor lokale moestuinen; het gebied achter het platform is een plek voor sport, beweging en dans, en in het oosten zijn plekken gewijd aan ontspanning en rust. Van west naar oost heeft het landschap een verloop in de mate van in hoeverre de natuur de inrichting bepaald. Het geeft de aanleiding voor de studenten om zelf een invulling te geven aan het landschap. De karakteristieke oneffenheid straalt uit in een steeds meer ontspannen en natuurlijk landschap.

Inrichting de Rue du Grand-Pré

Inrichting het Manufacture platform

Inrichting overgang van la Manufacture naar het landschap

Inrichting van het landschap op het talud

Impressie van het interactieve landschap op het talud
Impressie van het buurtplein inclusief sporthal en buurtwoonkamer

Meer weten over dit project?

Lieke vertelt je er graag over.