Limmattal Energie Centrum

  • Bedrijventerrein
  • Urban Design
Zurich | Zwitserland

Limeco is een afvalverwerker met een rioolwaterzuivering en afvalverbrandingsinstallatie aan de Limmat in greater Zurich, Zwitserland. De ambitie van Limeco is om in 2050 het hele Limmat-dal van CO-neutrale energie te voorzien. Hiervoor heeft Limeco een internationale ontwerpwedstrijd georganiseerd en drie ontwerpconsortia geselecteerd voor een studieopdracht, met als doel om een visie op deze transformatie te vormen.

Onderdeel van de visie is een toegankelijk en buurtgericht educatief energiecentrum dat de recreatieve en natuurwaarden van de de omgeving versterkt.

Klant: Energiebedrijf LIMECO
Jaar: 2022
Partner: BAUKUNST & Rapp AG
Status: Prijsvraag Testplanning
Type: Stedenbouwkundig plan & landschapsplan
Locatie: Limmattal Zürich
Programma: Duurzame energie centrale, waterzuiveringsbedrijf & ecologisch landschap
Stedenbouw: BAUKUNST, ECHO Urban Design & Rapp AG
Landschapsarchitectuur: ECHO Urban Design
Architectuur: BAUKUNST & Rapp AG

Stedenbouwkundige inpassing

De ligging van de centrale aan de rand van het bedrijventerrein Silbern én tegen de kwetsbare rivierbiotoop vraagt om een zorgvuldige, complexe en hybride inpassing. Het complex presenteert zich aan de Silbernstrasse met een actieve voorkant; hier is de toegang naar een publiek toegankelijke inpandige milieuplaats. Het plein kan flexibel gebruikt worden en ook benut worden als evenementenruimte of activiteitenplein.
 
De verschillende stromen voor de expeditie zijn gebundeld ten noordwesten van het complex. Logistieke ruimte voor zowel vrachtauto’s als treinen is daarmee uit het zicht gehaald. Hierdoor blijft ook de zuidoostkant aan de Reppisch zo luw mogelijk.

Concept

Compact.
Het complex van Limeco ligt aan de rivier de Limmat en de bergbeek Reppisch. Met name langs de Limmat vinden al diverse natuurontwikkelingsprojecten plaats. De bijzondere ligging aan deze potentieel hoogwaardige verbindingen is benut door het complex als integraal onderdeel van het hoog dynamische rivierenlandschap te ontwerpen.

Adaptief.
Het gebouw is daarbij zo compact mogelijk gemaakt om maximale ruimte te geven voor de ecologische structuren. De diverse modules van de centrale zijn in een compacte driedimensionale structuur gerangschikt, waarmee in de toekomst kan worden ingespeeld op uitbreidingen en veranderingen. Daarmee ontstaat er een adaptieve basis.

Verbonden.
Het totaal is op verschillende manieren zorgvuldig verknoopt met de omgeving. De zone langs de Limmat en de Reppisch vormen de basis voor een sterke ecologische en recreatieve verbinding. Het complex zelf wordt aangesloten op duurzame mobiliteit: een eigen aftakking naar het spoor. Daarnaast vormt de energiecentrale de basis van een smart-grid naar de directe omgeving.

Landschap in beweging

De Reppisch is momenteel een gekanaliseerde bergbeek die via Dietikon langs de locatie uitkomt in de Limmat. Deze beek is een belangrijke ecologische verbinding voor de uitwisseling van soorten tussen het bergbiotoop en het rivierbiotoop. Tevens is het een recreatieve (fiets)verbinding vanuit Dietikon, die op termijn ook met een brug over de Limmat gaat.
 
De nieuwbouw van de energiecentrale is zover mogelijk van de Reppisch gelegd, om daarmee een breed en riant profiel te maken met flauwe ecologische oevers lang de beek. Het ‘Antoniloch’, een oude meander waar de huidige waterzuivering middenin ligt, wordt qua programma geëxtensiveerd om daarmee ruimte te geven voor het bijzondere hoog-dynamische karakter van de rivierbiotoop.

Kanalisatie

Rivierlopen in beweging

Natuur beschermingszone

Hergebruik

Een belangrijk vertrekpunt van het gebiedsontwerp is het hergebruik en opnieuw betekenis geven van oude structuren. Door zo min mogelijk te slopen, hergebruiken we de bestaande funderingsranden en structuren van de huidige afvalverbranding als een organisatie structuur gebruiken om de organische groei van de waterzuiveringsbedrijf te begeleiden.
 
Juist voor de nieuwe waterbassins ligt er een kans om deze ook voor de ecologie interessant te maken. In het ontwerp liggen deze bassins tussen bestaande funderingen in verzonken, met een groene dooradering van bloemrijke kruiden en bomen.

Ecologische en recreatieve waterzuivering

Flexibel stadsplein voor events en ontvangst

Ecologisch dak met route en uitzichtplatform

Recreatief medegebruik

Zowel langs de Limmat als langs de Reppisch ligt een netwerk van voetgangersverbindingen waar goed op wordt aangesloten. De route langs de Reppisch heeft nu een beperkte verblijfskwaliteit en is daarom weinig aantrekkelijk. In het plan verdwijnt de expeditieroute parallel aan de beek. Het nieuwe, autovrije profiel, met een doorgaande fietsroute die op termijn met een brug over de Limmat gaat, draagt het ontwerp in belangrijke mate bij aan het nieuwe, pubieksvriendelijke karakter van deze plek. Gekoppeld aan deze route zijn verblijfsplekken naast de centrale gemaakt, die ook een interactie met het gebouw aan met deels publiek toegankelijke pre-use programma. De centrale krijgt daardoor een open gezicht naar deze zijde. Vanaf deze kant geeft een lange trap toegang tot het dak van de centrale. Via een loopbrug komt deze uit bij de oude schoorsteen, die getransformeerd wordt tot een panoramisch uitzichtpunt over de rivier, op 65 m hoogte. De Zürichsee (12,5 km afstand) is bij helder weer goed zichtbaar.

Plankaart

De Reppisch is momenteel een gekanaliseerde bergbeek die via Dietikon langs de locatie uitkomt in de Limmat. Deze beek is een belangrijke ecologische verbinding voor de uitwisseling van soorten tussen het bergbiotoop en het rivierbiotoop. Tevens is het een recreatieve (fiets)verbinding vanuit Dietikon, die op termijn ook met een brug over de Limmat gaat.
 
De nieuwbouw van de energiecentrale is zover mogelijk van de Reppisch gelegd, om daarmee een breed en riant profiel te maken met flauwe ecologische oevers lang de beek. Het ‘Antoniloch’, een oude meander waar de huidige waterzuivering middenin ligt, wordt qua programma geëxtensiveerd om daarmee ruimte te geven voor het bijzondere hoog-dynamische karakter van de rivierbiotoop.
 
Een belangrijk vertrekpunt van het gebiedsontwerp is het hergebruik en opnieuw betekenis geven van oude structuren. Door zo min mogelijk te slopen, hergebruiken we de bestaande funderingsranden en structuren van de huidige afvalverbranding als een organisatie structuur gebruiken om de organische groei van de waterzuiveringsbedrijf te begeleiden.
 
Juist voor de nieuwe waterbassins ligt er een kans om deze ook voor de ecologie interessant te maken. In het ontwerp liggen deze bassins tussen bestaande funderingen in verzonken, met een groene dooradering van bloemrijke kruiden en bomen.


 

MEER WETEN OVER DIT PROJECT?

Robbert Jan vertelt je er graag over.